ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 30 maja 1996 r.

w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

(Dz. U. Nr 69, poz. 332)

Na podstawie art. 179 § 4 i art. 229 § 8 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:

§ 1. 1. Rozporządzenie określa:

          • a) o utracie przez pracownika zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy (art. 43 pkt 2 Kodeksu pracy),

            b) o konieczności przeniesienia pracownika do innej pracy ze względu na stwierdzenie szkodliwego wpływu wykonywanej pracy na zdrowie pracownika (art. 55 § 1 Kodeksu pracy),

            c) stwierdzających, że ze względu na stan ciąży kobieta nie powinna wykonywać pracy dotychczasowej (art. 179 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy),

            d) stwierdzających, że dana praca zagraża zdrowiu młodocianego (art. 201 § 2 Kodeksu pracy),

            e) o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku (art. 229 § 4 Kodeksu pracy),

            f) stwierdzających u pracownika objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej (art. 230 § 1 Kodeksu pracy),

            g) stwierdzających niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy u pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy lub u którego stwierdzono chorobę zawodową, lecz nie zaliczono go do żadnej z grup inwalidów (art. 231 Kodeksu pracy),

    • 1) zakres wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich pracowników, o których mowa w art. 229 § 1, 2 i 5 Kodeksu pracy, zwanych dalej "badaniami profilaktycznymi", tryb ich przeprowadzania oraz sposób dokumentowania i kontroli tych badań,

      2) częstotliwość wykonywania badań okresowych,

      3) zakres profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, o której mowa w art. 229 § 6 zdanie drugie Kodeksu pracy, niezbędnej z uwagi na warunki pracy,

      4) tryb wydawania i przechowywania orzeczeń lekarskich:

      5) dodatkowe wymagania kwalifikacyjne, jakie powinni spełniać lekarze przeprowadzający badania profilaktyczne oraz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, niezbędną z uwagi na warunki pracy.

2. Rozporządzenie określa ponadto tryb wydawania zaświadczeń i świadectw lekarskich do celów przewidzianych w art. 92 § 1, art. 1295 pkt 2, art. 177 § 1 i 3, art. 178 § 1, art. 180 § 3 i 4, art. 185 Kodeksu pracy oraz w przepisach o urlopach wychowawczych.

§ 2. 1. Zakres i częstotliwość badań profilaktycznych określają wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, zwane dalej "wskazówkami metodycznymi", stanowiące załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne może poszerzyć jego zakres o dodatkowe specjalistyczne badania konsultacyjne oraz badania dodatkowe, a także wyznaczyć krótszy termin następnego badania, niż to określono we wskazówkach metodycznych, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia osoby przyjmowanej do pracy lub pracownika.

3. Specjalistyczne badania konsultacyjne oraz badania dodatkowe, o których mowa w ust. 2, stanowią część badania profilaktycznego.

4. Lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne powinien korzystać z zaleceń dotyczących postępowania lekarskiego w stosunku do pracowników poddanych określonym narażeniom, upowszechnianych przez jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy.

5. Badanie profilaktyczne kończy się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym:

    • 1) brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku pracy lub

      2) przeciwwskazania zdrowotne do pracy na określonym stanowisku pracy.

§ 3. 1. W sprawach, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4, lekarz orzeka na podstawie wyników przeprowadzonego badania lekarskiego oraz oceny zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika, występujących na stanowisku pracy.

2. Oceny zagrożeń, o których mowa w ust. 1, lekarz dokonuje na podstawie przekazywanej przez pracodawcę informacji o występowaniu czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych, w tym również o aktualnych wynikach badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących na stanowiskach pracy. Wskazane jest, aby lekarz uzupełnił informacje pracodawcy o spostrzeżenia z przeprowadzonych wizytacji stanowisk pracy.

3. Lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne dokonuje w dokumentacji medycznej pracownika opisu badania oraz wpisu treści orzeczenia.

4. Orzeczenia lekarskie są wydawane w formie zaświadczeń:

    • 1) według wzoru określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia, jeżeli orzeczenie dotyczy przypadków wymienionych w § 1 ust. 1 pkt 4 lit. a) i e),

      2) według wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia, jeżeli orzeczenie dotyczy przypadków wymienionych w § 1 ust. 1 pkt 4 lit. b)-d), f) i g).

5. Zaświadczenia, o których mowa w ust. 4, lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne przekazuje pracownikowi i pracodawcy.

§ 4. 1. Badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.

2. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

    • 1) określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,

      2) w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy - określenie stanowiska pracy, na którym osoba ta ma być zatrudniona; w tym przypadku pracodawca może wskazać w skierowaniu dwa lub więcej stanowisk pracy, w kolejności odpowiadającej potrzebom zakładu,

      3) w przypadku pracowników - określenie stanowiska pracy, na którym pracownik jest zatrudniony,

      4) informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, o których mowa w pkt 2 i 3, czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.

§ 5. 1. Pracownik lub pracodawca, który nie godzi się z treścią wydanego zaświadczenia, o którym mowa w § 3 ust. 4, może wystąpić, w ciągu 7 dni od dnia wydania zaświadczenia, za pośrednictwem lekarza, który wydał to zaświadczenie, z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania.

2. Badanie, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza się w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy właściwym ze względu na miejsce świadczenia pracy lub siedzibę jednostki organizacyjnej, w której jest zatrudniony pracownik, a jeżeli kwestionowane zaświadczenie zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy - w najbliższej jednostce badawczo-rozwojowej w dziedzinie medycyny pracy. Badania pracowników zatrudnionych w Przedsiębiorstwie Państwowym "Polskie Koleje Państwowe" przeprowadzane są w Centrum Naukowym Medycyny Kolejowej.

3. Ilekroć w przepisach rozporządzenia jest mowa o wojewódzkim ośrodku medycyny pracy, należy przez to rozumieć także inną jednostkę, która realizuje zadania takiego ośrodka, a ilekroć jest mowa o jednostce badawczo-rozwojowej w dziedzinie medycyny pracy, należy przez to rozumieć także Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej, w odniesieniu do zadań realizowanych przez kolejową służbę zdrowia.

4. Badanie, o którym mowa w ust. 1, powinno być przeprowadzone w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Ustalone na jego podstawie orzeczenie lekarskie jest ostateczne. Orzeczenie to jest podstawą do wydania przez lekarza przeprowadzającego ponowne badanie zaświadczenia, o którym mowa w § 3 ust. 4.

§ 6. Zakres profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy, obejmuje:

          • a) wprowadzenie monitorowania stanu zdrowia tych pracowników,

            b) szkolenie pracowników w zakresie ochrony przed zagrożeniami i możliwościami ograniczenia ryzyka zawodowego, jakie wiąże się z pracą wykonywaną w tych warunkach,

    • 1) w przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 4 lit. b), c), f) i g) - przeprowadzenie badań lekarskich poza terminami wynikającymi z częstotliwości wykonywania badań okresowych i orzekanie o możliwości wykonywania dotychczasowej pracy; skierowanie na przeprowadzenie badania wydaje pracodawca po zgłoszeniu przez pracownika niemożności wykonywania dotychczasowej pracy,

      2) w razie wystąpienia przypadku choroby zawodowej - wykonanie u pracowników, zatrudnionych na stanowiskach pracy stwarzających podobne zagrożenie, badań celowanych lub testów ekspozycyjnych, ukierunkowanych na wczesną diagnostykę ewentualnych zmian chorobowych u tych pracowników,

      3) w razie gdy pracownicy wykonują pracę w warunkach występowania przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia:

      4) uczestniczenie lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami w komisji bezpieczeństwa i higieny pracy, powołanej w trybie określonym w art. 23712 Kodeksu pracy.

§ 7. 1. Badania profilaktyczne oraz profilaktyczną opiekę zdrowotna niezbędną z uwagi na warunki pracy wykonują, z zastrzeżeniem ust. 2-5, lekarze, którzy:

          • a) rejonowi lekarze przemysłowi,

            b) lekarze poradni medycyny pracy lub poradni dla młodocianych, działających w przemysłowych publicznych zakładach opieki zdrowotnej,

            c) rejonowi lub zakładowi lekarze kolejowej służby zdrowia,

            d) lekarze rejonowi w zakładach opieki zdrowotnej dla szkół wyższych lub jednostek badawczo-rozwojowych, jeżeli sprawowali profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami wykonującymi pracę na stanowiskach pracy, na których stwierdzono występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych, wymienionych we wskazówkach metodycznych, o których mowa w § 2 ust. 1,

            e) lekarze zakładowi w publicznych zakładach opieki zdrowotnej - wyłącznie w odniesieniu do pracowników tych zakładów,

            f) lekarze w poradniach rehabilitacyjnych dla inwalidów - wyłącznie w stosunku do pracowników zatrudnionych w spółdzielczości inwalidzkiej,

    • 1) posiadają specjalizację w dziedzinie: medycyny pracy, medycyny przemysłowej, medycyny morskiej i tropikalnej, medycyny kolejowej, medycyny lotniczej lub higieny pracy,

      2) byli zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 6 lat przed dniem wejścia w życie rozporządzenia jako:

      3) pełnili służbę lub byli zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 3 lat jako lekarze w jednostkach wojskowych lub zakładach opieki zdrowotnej tworzonych i utrzymywanych przez Ministra Obrony Narodowej lub Ministra Spraw Wewnętrznych - wyłącznie w stosunku do pracowników objętych ich opieką w tych resortach.

2. Lekarze określeni w ust. 1 pkt 2 lit. a)-d) są obowiązani ukończyć w terminie trzech lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia kurs doskonalący, organizowany przez jednostkę badawczo-rozwojową w dziedzinie medycyny pracy lub ośrodek wyznaczony przez tę jednostkę.

3. Badania profilaktyczne pracowników narażonych na działanie promieniowania jonizującego mogą przeprowadzać lekarze, o których mowa w ust. 1, po zaliczeniu odpowiedniego przeszkolenia w jednostce badawczo-rozwojowej w dziedzinie medycyny pracy.

4. Badania profilaktyczne pracowników wykonujących pracę w warunkach tropikalnych, morskich i podwodnych oraz pracowników wyjeżdżających do pracy lub powracających z pracy w warunkach tropikalnych mogą przeprowadzać lekarze, o których mowa w ust. 1, po zaliczeniu odpowiedniego przeszkolenia w Instytucie Medycyny Morskiej i Tropikalnej lub w ośrodku wyznaczonym przez ten instytut.

5. Badania profilaktyczne pracowników wykonujących pracę na stanowiskach związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego mogą przeprowadzać lekarze, o których mowa w ust. 1, po zaliczeniu odpowiedniego przeszkolenia w Centrum Naukowym Medycyny Kolejowej.

6. Badania profilaktyczne mogą wykonywać również lekarze specjalizujący się w medycynie pracy lub medycynie kolejowej, po zaliczeniu kursu podstawowego przewidzianego w programie tych specjalizacji, jednak tylko w okresie szkolenia specjalizacyjnego, określonego w odrębnych przepisach, i w miejscu odbywania stażu specjalizacyjnego.

7. Badania profilaktyczne pracowników, u których na stanowisku pracy nie stwierdzono występowania czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych, wymienionych we wskazówkach metodycznych, o których mowa w § 2 ust. 1, mogą przeprowadzać również lekarze posiadający specjalizację w dziedzinie medycyny ogólnej lub medycyny rodzinnej.

§ 8. 1. Lekarz spełniający dodatkowe wymagania kwalifikacyjne, określone w § 7, który zamierza wykonywać badania profilaktyczne, zgłasza do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania, wniosek o dokonanie wpisu do rejestru lekarzy przeprowadzających badania profilaktyczne, prowadzonego według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do rozporządzenia. Nie dotyczy to lekarzy, o których mowa w § 7 ust. 1 pkt 3. Lekarz wpisany do rejestru lekarzy otrzymuje zaświadczenie potwierdzające dokonanie wpisu, według wzoru określonego w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

2. Lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne posługuje się pieczęcią o wzorze określonym w załączniku nr 6 do rozporządzenia.

3. Jeżeli badania profilaktyczne mają być przeprowadzane przez lekarza zarejestrowanego, w trybie określonym w ust. 1, w innym województwie, lekarz ten jest zobowiązany złożyć informację o miejscu wykonywania tych badań we właściwym terytorialnie wojewódzkim ośrodku medycyny pracy.

4. Wojewódzki ośrodek medycyny pracy udostępnia rejestr organom Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz zainteresowanym pracodawcom.

§ 9. 1. Lekarze przeprowadzający badania profilaktyczne prowadzą dokumentację medyczną, która obejmuje:

    • 1) kartę badania profilaktycznego,

      2) rejestr wydanych zaświadczeń.

2. Karta badania profilaktycznego powinna zawierać:

    • 1) identyfikator jednostki wykonującej badanie profilaktyczne (nazwa, adres, numer identyfikacyjny REGON) oraz lekarza udzielającego świadczeń (imię i nazwisko oraz symbole cyfrowe i literowe umieszczone na pieczęci, o której mowa w § 8 ust. 2), a w przypadku lekarza prywatnie praktykującego - imię i nazwisko lekarza, adres, numer identyfikacyjny REGON oraz symbole cyfrowe i literowe umieszczone na pieczęci, o której mowa w § 8 ust. 2,

      2) dane identyfikacyjne osoby objętej badaniami (imię i nazwisko, datę urodzenia, płeć, adres zamieszkania),

      3) dane identyfikacyjne miejsca pracy osoby objętej badaniami (nazwa, adres, numer identyfikacyjny REGON),

      4) dane o przebiegu zatrudnienia osoby badanej,

      5) ocenę zagrożeń dla zdrowia pracownika lub stwierdzenie ich braku, wynikającą z informacji pracodawcy o występowaniu czynników szkodliwych lub uciążliwych na stanowisku pracy zajmowanym przez osobę badaną,

      6) dane z wywiadu lekarskiego i badania przedmiotowego,

      7) wyniki badań diagnostycznych i (lub) konsultacyjnych,

      8) uzasadnienie poszerzenia zakresu lub skrócenia częstotliwości wykonania badania profilaktycznego w stosunku do ustaleń zawartych we wskazówkach metodycznych,

      9) treść orzeczenia.

3. Wzór rejestru, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, stanowi załącznik nr 7 do rozporządzenia.

4. Do przechowywania dokumentacji badań profilaktycznych stosuje się odpowiednio ogólnie obowiązujące przepisy o dokumentacji medycznej.

§ 10. 1. Kontrola badań profilaktycznych polega na ocenie prawidłowości:

    • 1) trybu, zakresu i częstotliwości tych badań,

      2) wydawania i dokumentowania orzeczeń lekarskich do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

2. Kontrolę wykonuje wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy terytorialnie ze względu na miejsce wykonywania badań, a w przypadku gdy badanie wykonuje lekarz zatrudniony w tym ośrodku - jednostka badawczo-rozwojowa w dziedzinie medycyny pracy. W przypadku badań profilaktycznych pracowników Przedsiębiorstwa Państwowego "Polskie Koleje Państwowe", przeprowadzanych przez rejonowych lub zakładowych lekarzy kolejowej służby zdrowia, kontrolę wykonuje Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej.

3. Kontrola zakresu badań profilaktycznych oraz dokumentacji medycznej tych badań może być wykonywana jedynie przez lekarzy.

4. Osoby przeprowadzające kontrolę przedstawiają poczynione spostrzeżenia lekarzowi, którego czynności były przedmiotem kontroli, a jeżeli badania profilaktyczne wykonywane były w zakładzie opieki zdrowotnej - również kierownikowi tego zakładu, a ocenę i wnioski - kierownikowi jednostki przeprowadzającej kontrolę, o której mowa w ust. 2.

5. Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono istotne uchybienia dotyczące trybu, zakresu i częstotliwości przeprowadzania badań profilaktycznych lub wydawania i dokumentowania orzeczeń lekarskich, wykonywanie tych badań bez wymaganych kwalifikacji bądź z pominięciem wpisu do rejestru, o którym mowa w § 8 ust. 1, kierownik jednostki przeprowadzającej kontrolę występuje do właściwej terytorialnie okręgowej rady lekarskiej lub okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej o wszczęcie odpowiedniego postępowania.

§ 11. 1. Do celów przewidzianych w art. 92 § 1 Kodeksu pracy zaświadczenia lekarskie wydawane są w trybie i według wzoru określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 17 maja 1996 r. w sprawie orzekania o czasowej niezdolności do pracy (Dz. U. Nr 63, poz. 302).

2. Do celów przewidzianych w pozostałych przepisach, o których mowa w § 1 ust. 2, zaświadczenia i świadectwa wydawane są przez lekarzy według wzoru Mz/L-1. Z wydanego osobie zainteresowanej zaświadczenia lub świadectwa nie sporządza się kopii, chyba że pracownik jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Przepis § 9 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

§ 12. Lekarze, którzy uzyskali uprawnienia do przeprowadzania badań profilaktycznych na podstawie dotychczasowych przepisów, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia składają wnioski o dokonanie wpisu do rejestru lekarzy przeprowadzających badania profilaktyczne, o którym mowa w § 8 ust. 1.

§ 13. Rozporządzenie nie narusza przepisów dotyczących badań lekarskich osób przyjmowanych do pracy i pracowników:

    • 1) zatrudnionych na polskich statkach morskich,

      2) dla których w myśl obowiązujących przepisów uzyskanie odpowiedniego orzeczenia lekarskiego jest warunkiem nabycia lub posiadania uprawnień do wykonywania określonego zawodu lub czynności bądź jest niezbędne ze względów sanitarno- -epidemiologicznych,

      3) skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem, zgodnie z odrębnymi przepisami.

§ 14. W okresie do dnia 31 grudnia 1998 r. dopuszcza się wykonywanie badań profilaktycznych pracowników Przedsiębiorstwa Państwowego "Polskie Koleje Państwowe" przez lekarzy zatrudnionych w kolejowej służbie zdrowia, którzy odbyli w okresie do dnia 31 grudnia 1996 r. odpowiednie przeszkolenie w Centrum Naukowym Medycyny Kolejowej.

§ 15. Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 10 grudnia 1974 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników (Dz. U. Nr 48, poz. 296, z 1988 r. Nr 18, poz. 127, z 1992 r. Nr 62, poz. 313 i z 1996 r. Nr 7, poz. 45), z wyjątkiem § 15a, który traci moc z dniem 31 grudnia 1996 r.

§ 16. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Zdrowia i Opieki Społecznej: R.J. Żochowski

                    • Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. (poz. 332)

                      Załącznik nr 1

WSKAZÓWKI METODYCZNE W SPRAWIE PRZEPROWADZANIA BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH PRACOWNIKÓW

Słowniczek pojęć i objaśnienie użytych skrótów

R1 - czynnik o udowodnionym działaniu rakotwórczym

R2 - czynnik o wysoce prawdopodobnym działaniu rakotwórczym

O - konieczność przedłużonej obserwacji poza okres pracy zawodowej

A - czynnik o wysokim ryzyku działania alergizującego

K - czynnik zaburzający rozrodczość (o działaniu genotoksycznym lub teratogennym)

TE - test ekspozycyjny

Użyte określenia:

    • 1) badanie lekarskie otolaryngologiczne, dermatologiczne, okulistyczne, neurologiczne - oznacza, że badanie powinien przeprowadzić lekarz danej specjalności,

      2) zdjęcie rtg klatki piersiowej - oznacza zdjęcie pełnowymiarowe, przy czym zdjęcie rtg klatki piersiowej u narażonych na pyły zwłókniające ocenia się zgodnie z Międzynarodową klasyfikacją pylic, wprowadzoną przez Międzynarodową Organizację Pracy (Genewa, 1980 r.),

      3) badanie spirometryczne - badanie obejmujące co najmniej pomiar pojemności życiowej (FVC lub VC), natężonej pierwszosekundowej objętości wydechowej (FEV1) i jej wskaźnika odsetkowego (FEV1%VC).

Dla niektórych substancji wskazano możliwość wykonania testów ekspozycyjnych, które mogą stanowić bardzo ważne narzędzie monitorowania stanu zdrowia osób narażonych. Ograniczone możliwości wykonywania takich testów powodują, że są one - poza przypadkiem narażenia na ołów - badaniem fakultatywnym.

 

Lp.

Czynnik szkodliwy lub uciążliwy

Badania wstępne

Badania okresowe

Częstotliwość badań

Ostatnie badanie okresowe

Narządy (układy) krytyczne

Uwagi

lekarskie

pomoc-nicze

lekarskie

pomoc-nicze

lekarskie

pomocnicze

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

I

Czynniki fizyczne

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Hałas

ogólne; otolaryngologiczne

audiometryczne tonalne w zakresie 125-8000 Hz (przewodnictwo powietrzne i kostne); inne w zależności od wskazań

ogólne; otolaryngologiczne

audiometryczne tonalne w zakresie 125-8000 Hz (przewodnictwo powietrzne i kostne)

ogólne co 4 lata; otolaryngologiczne i audiometryczne przez pierwsze 3 lata w hałasie - co rok, następnie co 3 lata

ogólne; otolaryngologiczne

audiometryczne tonalne w zakresie 125-8000 Hz (przewodnictwo powietrzne i kostne)

narząd słuchu

1. W razie ujawnienia w okresowym badaniu audiometrycznym ubytków słuchu charakteryzujących się znaczną dynamiką rozwoju, częstotliwość badań audiometrycznych należy zwiększyć, skracając przerwę między kolejnymi testami do 1 roku lub 6 miesięcy. 2.W razie narażenia na hałas impulsowy albo na hałas, którego równoważny poziom dźwięku przekracza stale lub często 110 dB (A), badanie audiometryczne należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz w roku

2

Ultradźwięki małej częstotliwości

ogólne; otolaryngologiczne

audiometryczne tonalne w zakresie 125-8000 Hz (przewodnictwo powietrzne i kostne)

ogólne; w zależności od wskazań - otolaryngologiczne

audiometryczne tonalne w zakresie 125-8000 Hz (przewodnictwo powietrzne i kostne)

co 2 lata

ogólne; otolaryngologiczne

audiometryczne tonalne w zakresie 125-8000 Hz (przewodnictwo powietrzne i kostne)

narząd słuchu

 

3

Drgania mechaniczne (wibracja) przekazywana na kończyny górne

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układy: naczyniowy, nerwowy i kostny w zakresie kończyn górnych

próba oziębiania z termometrią skórną i próbą uciskową; ocena czucia wibracji metodą palestezjometryczną; zdjęcia rtg rak i stawów łokciowych

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układy: naczyniowy, nerwowy i kostny w zakresie kończyn górnych

próba oziębiania z termometrią skórną i próbą uciskową; ocena czucia wibracji metodą palestezjometryczną; zdjęcia rtg rak i stawów łokciowych

pierwsze badanie okresowe po roku pracy, następne co 3 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układy: naczyniowy, nerwowy i kostny w zakresie kończyn górnych

próba oziębiania z termometrią skórną i próbą uciskową; ocena czucia wibracji metodą palestezjometryczną

obwodowy układ naczyniowy, nerwowy i kostny w zakresie kończyn górnych

Gdy okres pracy w narażeniu na drgania mechaniczne przekazywane na kończyny górne, trwa krócej niż 5 lat i ostatnie badanie okresowe nie ujawniło zmian wskazujących na rozwój choroby wibracyjnej - nie ma potrzeby powtórnego wykonywania zdjęć rtg kości rąk i stawów łokciowych

4

Drgania mechaniczne przekazywane na całe ciało (wibracja ogólna)

ogólne; neurologiczne

w zależności od wskazań - zdjęcia rtg kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

w zależności od wskazań - zdjęcia rtg kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego

co 4 lata

ogólne; neurologiczne

w zależności od wskazań - zdjęcia rtg kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego

kręgosłup; układ nerwowy

W przypadku skarg na zawroty głowy - badanie błędnika

5

Promieniowanie jonizujące

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne z oceną soczewek

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne z oceną soczewek

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; retikulocyty

co 3 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne z oceną soczewek

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; retikulocyty

układ krwiotwórczy; soczewki; skóra; gonady

R1, O, K Zagrożenie rozwoju embrionalnego we wczesnym okresie ciąży. W razie przekroczenia dopuszczalnej dawki promieniowania obowiązuje kontrola stanu zdrowia. Ujawnienie utrzymującej się granulocytopenii wymaga przeprowadzenia badań czynnościowych układu białokrwinkowego i badania szpiku kostnego

6

Promieniowanie i pola elektromagnetyczne

ogólne; neurologiczne; okulistyczne z oceną soczewek

EKG; w zależności od wskazań - EEG

ogólne; neurologiczne; okulistyczne z oceną soczewek

EKG; w zależności od wskazań - EEG

co 4 lata

ogólne; neurologiczne; okulistyczne z oceną soczewek

EKG; w zależności od wskazań - EEG

układ nerwowy; układ bodźcotwórczy serca; soczewki; układ hormonalny

K Kobiety w ciąży nie powinny być zatrudniane w narażeniu na pole e-m o natężeniach przekraczających dopuszczalne wartości dla środowiska ogólnego

7

Promieniowanie nadfioletowe

ogólne; dermatologiczne; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, rogówek i soczewek

w zależności od wskazań

ogólne; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, rogówek i soczewce; w zależności od wskazań - dermatologiczne

w zależności od wskazań

co 3 lata; dodatkowo - patrz uwagi

ogólne; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, rogówek i soczewce; w zależności od wskazań - dermatologiczne

w zależności od wskazań

narząd wzroku; skóra

R1, O U osób powyżej 50 roku życia, narażonych na UV powyżej 10 lat, badania okresowe powinny być przeprowadzane co 2 lata

8

Promieniowanie podczerwone

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, siatkówek i soczewek

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, siatkówek i soczewek

w zależności od wskazań

co 4 lata; powyżej 50 roku życia - co 2 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne, ze zwróceniem uwagi na stan spojówek, siatkówek i soczewek

w zależności od wskazań

narząd wzroku; skóra

 

9

promieniowanie laserowe

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne

w zależności od wskazań

co 3 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę; okulistyczne

w zależności od wskazań

narząd wzroku; skóra

 

10

Zagrożenie związane z obsługą monitorów ekranowych

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę, układ ruchu w obrębie kończyn górnych i kręgosłupa szyjnego; okulistyczne

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę, układ ruchu w obrębie kończyn górnych i kręgosłupa szyjnego; okulistyczne; w zależności od wskazań - dermatologiczne

w zależności od wskazań

co 4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę, układ ruchu w obrębie kończyn górnych i kręgosłupa szyjnego; okulistyczne; w zależności od wskazań - dermatologiczne

w zależności od wskazań

tkanki okołostawowe w obrębie kończyn górnych; skóra, zwłaszcza twarzy (trądzik różowaty)

W przypadku ujawnienia odchyleń ze strony układu ruchu w zakresie kończyn górnych wskazana konsultacja ortopedyczna

11

Oświetlenie:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) niedostateczne

ogólne

w zależności od wskazań

ogólne

w zależności od wskazań

co 3 lata

ogólne

w zależności od wskazań

narząd wzroku

W ramach badań okresowych, włącznie z ostatnim, u osób po 50 roku życia wskazana nyktometria lub adaptometria

b) nadmierne

ogólne; okulistyczne

jak wyżej

ogólne; okulistyczne

jak wyżej

jak wyżej

ogólne; okulistyczne

jak wyżej

12

Mikroklimat gorący

ogólne

EKG

ogólne

EKG

co 3 lata; powyżej 45 roku życia - co 2 lata

ogólne

EKG

układ krążenia

Badania profilaktyczne osób zatrudnionych w klimacie tropikalnym są uregulowane odrębnymi przepisami

13

Mikroklimat zimny

ogólne; w zależności od wskazań - dermatologiczne

w zależności od wskazań - EKG

ogólne; w zależności od wskazań - dermatologiczne

w zależności od wskazań - EKG

co 3 lata

ogólne; dermatologiczne

w zależności od wskazań - EKG

skóra; obwodowy układ naczyniowy

Należy rozważyć możliwość wykonywania pracy w warunkach mikroklimatu zimnego u osób ze stanami zapalnymi w układzie ruchu i układzie oddechowym oraz z chorobą niedokrwienną serca

14

Zwiększone lub obniżone ciśnienie atmosferyczne

ogólne; otolaryngologiczne; neurologiczne; stomatologiczne

EKG

ogólne; otolaryngologiczne; neurologiczne; stomatologiczne

EKG

co 3 lata

ogólne; otolaryngologiczne; neurologiczne

EKG

układ krążenia; ośrodkowy układ nerwowy; narząd słuchu

Badania profilaktyczne nurków i personelu latającego są uregulowane odrębnymi przepisami

II

Pył przemysłowy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Pyły nieorganiczne (zawierające powyżej 10% wolnej krzemionki)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne co 2 lata; pierwsze zdjęcie rtg klatki piersiowej po 4 latach pracy, następne co 2 lata; dodatkowo - patrz uwagi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi

układ oddechowy

R2, O Przy zawartości SiO2 powyżej 50% - po 4 latach narażenia badania okresowe co rok. U narażonych na ziemię okrzemkową i krzemionkową badania okresowe co rok, łącznie ze zdjęciem rtg klatki piersiowej

2

Pyły nieorganiczne zawierające poniżej 10% wolnej krzemionki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne co 4 lata; pierwsze zdjęcie rtg klatki piersiowej po 8 latach pracy, następne co 4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi

układ oddechowy

R2, O

3

Pyły kopalń węgla kamiennego

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne co 4 lata; pierwsze zdjęcie rtg klatki piersiowej po 8 latach pracy, następne co 4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi

układ oddechowy

R2, O W razie stwierdzenia w obrazie rtg płuc zmian nieregularnych typu s.t.u. - badania okresowe co 2 lata

4

Pyły grafitu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne co 4 lata; pierwsze zdjęcie rtg klatki piersiowej po 8 latach pracy, następne co 4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi

układ oddechowy

R2, O

5

Pyły nieorganiczne zawierające włókna azbestu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - laryngologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - laryngologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi w spoczynku i po wysiłku

pierwsze badanie okresowe po 4 latach pracy, następne co 2 lata; po 10 latach pracy - co rok

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - laryngologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi w spoczynku i po wysiłku

układ oddechowy

R1, O

6

Pył talku zawierający włókna azbestu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

pierwsze badania okresowe po 4 latach pracy, następne co 2 lata; po 15 latach pracy - co rok

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi

układ oddechowy

R1, O

7

Pył zawierający metale twarde (np. wolfram, kobalt)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne; ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

pierwsze badanie okresowe po roku pracy, następne co 2-4 lata; zdjęcie rtg klatki piersiowej co 4 lata

ogólne; ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w miarę możliwości - badanie gazów krwi

układ oddechowy; skóra

A, O W przypadku narażenia na kobalt patrz cz. III pkt 28

8

Pył zawierający tworzywa sztuczne, w tym sztuczne włókna mineralne

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wywiad w kierunku alergii, układ oddechowy, skórę i błony śluzowe

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

co 4 lata; po 15 latach pracy - co rok

ogólne; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

układ oddechowy; skóra i błony śluzowe

A, O

9

Pył organiczny pochodzenia roślinnego i zwierzęcego

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wywiad w kierunku alergii, układ oddechowy i skórę

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

ogólne; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

spirometria; w zależności od wskazań - testy skórne

pierwsze badanie po roku pracy, następne co 4 lata

ogólne; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

układ oddechowy; skóra

R1 - pyły drewna twardego, A - Wskazane korzystanie przy badaniach okresowych ze specjalnych kwestionariuszy dotyczących: byssinozy, przewlekłego zapalenia oskrzeli i astmy oskrzelowej

III

Czynniki toksyczne

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Związki akrylowe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) akrylonitryl

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, skórę i błony śluzowe

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, skórę i błony śluzowe

w zależności od wskazań

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

w zależności od wskazań

układ nerwowy; skóra; błony śluzowe

R2, O, A

b) akrylany

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę, skórę, błony śluzowe

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę, skórę, błony śluzowe

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

jak wyżej

jak wyżej

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

układ nerwowy; wątroba; skóra; błony śluzowe

jak wyżej

2

Aldehydy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) akrylowy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

układ oddechowy; skóra; spojówki

A

b) mrówkowy (formaldehyd)

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

R2, O, A

3

Amoniak

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

układ oddechowy; spojówki; rogówki

 

4

Arsen i jego związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; EKG; badanie ogólne moczu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; EKG

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; zdjęcie rtg klatki piersiowej; EKG; w zależności od wskazań - badanie przewodnictwa nerwów obwodowych

układ oddechowy; skóra; wątroba; nerki; układ krwiotwórczy; obwodowy układ naczyniowy

R1, O Po 10 latach narażenia - zdjęcie rtg klatki piersiowej

w tym - arsenowodór

ogólne

morfologia krwi

ogólne

morfologia krwi

co 2-4 lata

ogólne

morfologia krwi

układ czerwonokrwinkowy

 

5

Azotu tlenki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy; spojówki

 

6

Bar i jego związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria

co 4 lata; pierwsze zdjęcie rtg klatki piersiowej po 8 latach pracy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; w zależności od wskazań - badanie gazów krwi

płuca

 

7

Benzen

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

pierwsze badanie po 6 miesiącach pracy, następne co rok

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

układ krwiotwórczy; układ nerwowy

R1, O, K TE: oznaczanie zawartości fenolu w moczu

8

Benzo(a)piren

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu; zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 1-2 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu; zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy; skóra; pęcherz moczowy

R2

9

Beryl i jego związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; badanie czynności wątroby

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę, powieki i spojówki

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; badanie czynności wątroby

co 3-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę, powieki i spojówki

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; badanie czynności wątroby; w zależności od wskazań - badanie gazów krwi

układ oddechowy; skóra; wątroba

R1, O

10

Brom i jego związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

układ oddechowy; skóra; spojówki

A

11

Chlor, chlorowodór i tlenki chloru

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki; w zależności od wskazań - laryngologiczne

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki; w zależności od wskazań - laryngologiczne

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki; w zależności od wskazań - laryngologiczne

spirometria

układ oddechowy; skóra; spojówki

 

12

Chrom i chromiany

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 3-4 lata; po 10 latach pracy - co 2 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę; w zależności od wskazań - laryngologiczne, dermatologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy; skóra

R1, O, A

13

Czterochlorek węgla

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, układ nerwowy

badania czynności wątroby; HBsAg; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, układ nerwowy

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu; w zależności od wskazań - HBsAg

co 1-2 lata

ogólne; neurologiczne

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

wątroba; nerki; ośrodkowy układ nerwowy

 

14

Czterochloroetylen (PER)

ogólne; neurologiczne

badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EKG, EEG

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EKG, EEG

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EKG, EEG

układ nerwowy; wątroba

R2

15

Czteroetylek ołowiu

ogólne; neurologiczne

w zależności od wskazań

ogólne; neurologiczne

oznaczenie poziomu ołowiu we krwi; w zależności od wskazań - EEG i badanie psychologiczne

co rok

ogólne; neurologiczne

oznaczenie poziomu ołowiu we krwi; w zależności od wskazań - EEG i badanie psychologiczne

ośrodkowy układ nerwowy

Wymieniony zakres badań profilaktycznych nie dotyczy kierowców samochodowych i pracowników stacji obsługi paliw

16

Dwumetyloformamid

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

wątroba; nerki

A

17

Epichlorhydryna

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; spirometria

układ oddechowy; skóra; wątroba; nerki

R2, O, A, K

18

Fenol i polifenole

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i skórę

badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i skórę

badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

układ nerwowy; wątroba; nerki; skóra

O TE: oznaczenie zawartości fenolu w moczu

19

Fluor i fluorki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na stan uzębienia

spirometria; zdjęcie rtg kości jednego podudzia

ogólne, ze zwróceniem uwagi na stan uzębienia; laryngologiczne

spirometria; fosfataza alkaliczna

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na stan uzębienia; laryngologiczne

spirometria; zdjęcie rtg kości podudzia lub miednicy, z uwzględnieniem uwagi w kolumnie 11; po 10 latach pracy - zdjęcie rtg kręgosłupa lędźwiowego, fosfataza alkaliczna

układ oddechowy; układ kostny

Zdjęcia rtg kości co 6 lat, naprzemiennie: jednego podudzia lub miednicy. TE: oznaczenie zawartości fluorków w moczu

20

Fosfor Biały (żółty)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę, błony śluzowe, wątrobę i układ kostny

spirometria; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; oznaczanie wapnia i fosforu w surowicy krwi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę, błony śluzowe, wątrobę i układ kostny

spirometria; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; oznaczanie wapnia i fosforu w surowicy krwi

co 1-2 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę, błony śluzowe, wątrobę i układ kostny

spirometria; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; oznaczanie wapnia i fosforu w surowicy krwi

skóra; błony śluzowe; układ oddechowy; układ kostny; wątroba; nerki

 

21

Fosforu związki chlorowe

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i spojówki

spirometria

układ oddechowy; spojówki

 

22

Ftalowy bezwodnik

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

pierwsze badanie po 6 miesiącach pracy, następne co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

układ oddechowy; skóra

A

23

Furfurol

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

w zależności od wskazań

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

w zależności od wskazań

układ oddechowy; skóra; spojówki

 

24

Glinu tlenek

ogólne

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2-4 lata

ogólne

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy

A

25

Izocyjanianowe związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

pierwsze badanie po 6 miesiącach pracy, następne 1-2 razy w roku

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria

układ oddechowy; skóra; spojówki

A

26

Kadm i jego związki

ogólne; w zależności od wskazań - laryngologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; morfologia krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - laryngologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; morfologia krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby

co 3-4 lata

ogólne; w zależności od wskazań - laryngologiczne

zdjęcie rtg klatki piersiowej; spirometria; morfologia krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby

nerki; układ oddechowy; wątroba

R1, O W miarę możliwości oznaczenie stężenia beta2 mikroglobuliny w moczu. TE: oznaczanie zawartości kadmu w moczu

27

Ketony

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) aceton

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, skórę i spojówki

spirometria

układ oddechowy; skóra; spojówki

 

b) metyloetyloketon, metyloizobutyloketon

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

w zależności od wskazań

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

w zależności od wskazań - badanie przewodnictwa nerwów obwodowych

jak wyżej

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

w zależności od wskazań - badanie przewodnictwa nerwów obwodowych

obwodowy układ nerwowy

 

c) diaceton, tlenek mezytylu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

jak wyżej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

badania czynności wątroby; stężenie kreatyniny w surowicy; badanie ogólne moczu

wątroba; nerki

 

28

Kobalt

Ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ krążenia, oddechowy i skórę

EKG; spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

Ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ krążenia, oddechowy i skórę

EKG; spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2-4 lata

Ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ krążenia, oddechowy i skórę

EKG; spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

mięsień sercowy; układ oddechowy; skóra

A

29

Ksylen

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

co 2-4 lata

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

układ krwiotwórczy; układ nerwowy

TE: oznaczanie zawartości metylohipurowego w moczu

30

Mangan i jego związki

ogólne; neurologiczne

badanie ogólne moczu; badania czynności wątroby

ogólne; neurologiczne

badanie ogólne moczu; badania czynności wątroby

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

badanie ogólne moczu; badania czynności wątroby

układ nerwowy; wątroba; nerki

K

31

Nafta i jej produkty

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) benzyna ekstrakcyjna, nafta

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

układ krwiotwórczy; skóra

 

b) mieszaniny zawierające wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, np. pak, smoła, asfalty

jak wyżej

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; badanie ogólne moczu; zdjęcie rtg klatki piersiowej

jak wyżej

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; badanie ogólne moczu; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 1-2 lata

jak wyżej

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; badanie ogólne moczu; zdjęcie rtg klatki piersiowej

skóra; układ krwiotwórczy; pęcherz moczowy; układ oddechowy

R1, O

32

Naftan i pochodne (naftol, dekalina, tetralina)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

morfologia krwi; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

morfologia krwi; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę

morfologia krwi; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

wątroba; nerki; krwinki czerwone

A

33

Nikiel i jego związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę i układ oddechowy

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę i układ oddechowy

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę i układ oddechowy

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

skóra; układ oddechowy

R1, O, A

34

Nitrogliceryna i nitroglikol

ogólne, ze zwrócenim uwagi na układ krążenia i nerwowy

EKG

ogólne, ze zwrócenim uwagi na układ krążenia i nerwowy

EKG

co 1-2 lata

ogólne, ze zwrócenim uwagi na układ krążenia i nerwowy

EKG

układ nerwowy; układ krążenia

 

35

Ołów i jego związki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

morfologia krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

stężenia: ołowiu we krwi, cynkoprotoporfiryny w erytrocytach, kwasu deltaaminolewulinowego w moczu; morfologia krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ustala lekarz zgodnie ze szczegółowymi zaleceniami jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

stężenia: ołowiu we krwi, cynkoprotoporfiryny w erytrocytach, kwasu deltaaminolewulinowego w moczu; morfologia krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

układ krwiotwórczy; układ nerwowy; nerki

K

36

Pestycydy

 

 

 

 

 

 

 

 

Wymienione poniżej nazwy chemiczne występują jako składniki wielu preparatów handlowych o różnych nazwach w zależności od producenta.

1. Hamujące aktywność cholinestrazy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) związki fosforoorganiczne, np. paration, malation, mefosfolan

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

aktywność cholinesterazy krwinkowej

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

w zależności od wskazań

1 raz w roku

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

w zależności od wskazań

w układzie enzymatycznym: inhibitor cholinesterazy krwinkowej

TE: u osób narażonych sezonowo należy oznaczyć aktywność cholinesterazy krwinkowej przed i po każdym okresie oprysków

b) karbaminiany, np. aldikarb, karbaryl

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

2. Węglowodory chlorowane:

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę i skórę

morfologia krwi; badania czynności wątroby

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę i skórę

morfologia krwi; badania czynności wątroby

1 raz w roku

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę i skórę

morfologia krwi; badania czynności wątroby

układ nerwowy; wątroba; skóra

 

- związki dwuchlorodwufenyloetanu, np. metoksychlor, metiochlor

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- chlorowate cyklodieny, np. aldrin, dieldrin

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- związki chlorowane benzenu, np. lindan

cykloheksanon

 

 

 

 

 

 

 

Morfologię krwi wykonywać tylko u narażonych na chlorowane związki benzenu

3. Związki kwasu dwuchlorofenoksyoctowego, np. dichlorprop, mekoprop

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę i skórę

badania czynności wątroby; poziom cukru we krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę i skórę

badania czynności wątroby; poziom cukru we krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

1 raz w roku

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę i skórę; w zależności od wskazań - neurologiczne

badania czynności wątroby; poziom cukru we krwi; badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

układ nerwowy; wątroba; skóra; nerki

A Mogą działać miotoksycznie

4. Pestycydy dwutiolarbaminianowe, np. maneb, zineb, etylenotiomocznik (ETU) i propylenotiomocznik (PTU), np. chloroksuron, linuron

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę, tarczycę i skórę

badania czynności wątroby; badanie EKG; w zależności od wskazań - badania czynności tarczycy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę, tarczycę i skórę

badania czynności wątroby; badanie EKG; w zależności od wskazań - badania czynności tarczycy

1 raz w roku

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, wątrobę, tarczycę i skórę

badania czynności wątroby; badanie EKG; w zależności od wskazań - badania czynności tarczycy

układ nerwowy; serce - układ bodźcoprzewodzący; wątroba; tarczyca; skóra

A

5. Związki dwupirydylowe np. parakwat, dikwat

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

1 raz w roku

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

płuca

 

6. Dwunitroalkilofenole, np. dinoseb, dinokap

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę; w zależności od wskazań - okulistyczne

morfologia krwi; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę; badanie okulistyczne

morfologia krwi; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; stężenie methemoglobiny krwi; badanie ogólne moczu

1 raz w roku, badanie okulistyczne co 4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę; w zależności od wskazań - okulistyczne

morfologia krwi; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby

wątroba; nerki; krwinki czerwone

 

7. Piretroidy, np. aletryna, cypermetryna, dekametryna

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i skórę

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i skórę

w zależności od wskazań

1 raz w roku

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i skórę

w zależności od wskazań

układ nerwowy; skóra

A

37

Pirydyna

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, skórę, spojówki i układ nerwowy

badania czynności wątroby

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, skórę, spojówki i układ nerwowy

badania czynności wątroby

co 4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, skórę, spojówki i układ nerwowy

badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - badanie przewodnictwa nerwów obwodowych

wątroba; skóra; spojówki; układ nerwowy

 

38

Rtęć

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) metaliczna i jej związki nieorganiczne

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i stan psychiczny

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy i stan psychiczny

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; w zależności od wskazań - EEG i badanie psychologiczne

co 1-2 lata

ogólne; neurologiczne

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; w zależności od wskazań - EEG i badanie psychologiczne

układ nerwowy; nerki

K TE: oznaczanie zawartości rtęci w moczu

b) związki organiczne

ogólne; neurologiczne

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne; okulistyczne

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EEG, badanie psychologiczne, badanie pola widzenia

1 raz w roku

ogólne; neurologiczne; okulistyczne

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy; badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EEG, badanie psychologiczne, badanie pola widzenia

układ nerwowy; nerki; wątroba; nerw wzrokowy

jak wyżej

39

Siarkowodór

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, spojówki, układ nerwowy i sprawność powonienia

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, spojówki, układ nerwowy i sprawność powonienia; w zależności od wskazań - okulistyczne

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i układ nerwowy

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy; układ nerwowy; rogówki; spojówki

 

40

Siarki tlenki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy

R1, O - mgły kwasu siarkowego

41

Terpentyna

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę i nerki

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę i nerki

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

co 2-3 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę i nerki

badanie ogólne moczu; stężenie kreatyniny w surowicy

skóra; nerki

A

42

Toluen

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi

układ krwiotwórczy; układ nerwowy

TE: oznaczenie zawartości kwasu hipurowego w moczu

43

Trójchloroetylen (TRI)

ogólne; neurologiczne

badanie czynności wątroby; EKG; w zależności od wskazań - EEG

ogólne; neurologiczne

badanie czynności wątroby; EKG; w zależności od wskazań - EEG

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

badanie czynności wątroby; EKG; w zależności od wskazań - EEG

układ nerwowy; wątroba; serce - układ bodźcoprzewodzący

R2 TE: oznaczanie zawartości kwasu trójcholorooctowego w moczu

44

Wanadu pięciotlenek

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy; skóra

A

45

Węgla dwusiarczek

ogólne; neurologiczne

poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi; poziom cukru we krwi; EKG

ogólne; neurologiczne; okulistyczne

poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi; poziom cukru we krwi; EKG, badanie przewodnictwa nerwów obwodowych, badanie psychologiczne

co 2-3 lata

ogólne; neurologiczne; okulistyczne; w zależności od wskazań - psychiatryczne

poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi; poziom cukru we krwi; EKG, badanie przewodnictwa nerwów obwodowych, badanie psychologiczne

układ nerwowy; układ krążenia

K Wskazane pierwsze badanie psychologiczne i psychiatryczne po 5 latach pracy

46

Węgla tlenek

ogólne

EKG

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne

EKG

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

EKG

układ nerwowy; układ krążenia

 

47

Węglowodorów alifatycznych związki nitrowe i aminowe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) związki aminowe (metyloamina, dwumetyloamina, dwuetyloamina) i dwuaminowe (etylenodwuamina, tetrametylenodwuamina)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, nerwowy, skórę i spojówki

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, nerwowy, skórę i spojówki

w zależności od wskazań

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, nerwowy, skórę i spojówki

w zależności od wskazań

układ oddechowy; układ nerwowy; skóra; błony śluzowe

A

b) związki nitrowe (nitroetan, nitropropan)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i błony śluzowe

badania czynności wątroby

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i błony śluzowe

badania czynności wątroby

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i błony śluzowe

badania czynności wątroby

wątroba; błony śluzowe

 

48

Węglowodorów aromatycznych związki nitrowe i aminowe:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) związki nitrowe, np. nitrotolueny, nitrobenzeny

ogólne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby

ogólne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - badanie zawartości methemoglobiny we krwi

1-2 razy w roku

ogólne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby

krwinki czerwone; wątroba

A

b) związki aminowe, np. anilina, benzydyna, betanaftyloamina

ogólne

morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu; badania czynności wątroby

ogólne

morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu; badania czynności wątroby

pierwsze badanie po 3-6 miesiącach pracy, następne 2 razy w roku

ogólne

morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu; badania czynności wątroby

krwinki czerwone; wątroba; pęcherz moczowy

R1, O, A W przypadku narażenia na anilinę, w zależności od wskazań - badanie zawartości methemoglobiny we krwi

49

Winylobenzen (styren)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, wątrobę, skórę i układ nerwowy

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, wątrobę, skórę i układ nerwowy; w zależności od wskazań - neurologiczne, dermatologiczne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, wątrobę, skórę i układ nerwowy; w zależności od wskazań - neurologiczne, dermatologiczne

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby

skóra, układ oddechowy; układ nerwowy; układ krwiotwórczy; wątroba

R2, O, K - tlenek styrenu TE: oznaczanie zawartości kwasu migdałowego w moczu

50

Winylu chlorek

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę

badania czynności wątroby; HBsAg; próba oziębiania rak; zdjęcie rtg rąk

ogólne; w zależności od wskazań - dermatologiczne

badania czynności wątroby; próba oziębiania rąk

co 1-2 lata

ogólne; w zależności od wskazań - dermatologiczne

badania czynności wątroby; próba oziębiania rąk; zdjęcie rtg rąk

obwodowy układ naczyniowy; wątroba; skóra; kości palców rąk

R2, O, K USG wątroby po 10 latach pracy, następne w zależności od wskazań. W przypadku dodatniej próby oziębiania w badaniu okresowym - zdjęcie rtg rąk

51

Żywice epoksydowe

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy i skórę

spirometria

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - dermatologiczne

spirometria

co 3-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy; w zależności od wskazań - dermatologiczne

spirometria

skóra; układ oddechowy

A

52

Mieszaniny rozpuszczalników organicznych

ogólne; neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EEG

ogólne; neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; badania czynności wątroby

co 2-4 lata

ogólne; neurologiczne

morfologia krwi z rozmazem; płytki krwi; badania czynności wątroby; w zależności od wskazań - EEG

układ nerwowy; układ krwiotwórczy; wątroba

Rozszerzenie zakresu badań lekarskich i pomocniczych, w tym psychologicznych powinno wynikać ze specyfiki działania na organizm poszczególnych składników mieszaniny rozpuszczalników

53

Cytostatyki

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę

morfologia krwi z rozmazem; badania czynności wątroby; badanie ogólne moczu

wątroba; układ krwiotwórczy

R1 lub R2, K

IV

Czynniki*) biologiczne

 

 

 

 

 

 

 

 

*) Wykonanie badania serologicznego służącego rozpoznaniu zakażenia czynnikiem biologicznym wymaga uzyskania pisemnej zgody badanego, poinformowanego uprzednio o celu, sposobie wykonania i ewentualnych skutkach badania

1

Wirus zapalenia wątroby - typ B (HBV)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

bilirubina; ALAT w surowicy; inne w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

bilirubina; ALAT w surowicy; inne w zależności od wskazań

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

bilirubina; ALAT w surowicy; inne w zależności od wskazań

wątroba

R1 - po udokumentowanym zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu B. Pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią

2

Wirus zapalenia wątroby - typ C (HCV)

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

bilirubina; ALAT w surowicy; inne w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

bilirubina; ALAT w surowicy; inne w zależności od wskazań

co 2-4 lata

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę

bilirubina; ALAT w surowicy; inne w zależności od wskazań

wątroba

R1 - po udokumentowanym zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią

3

Ludzki wirus niedoboru odporności nabytej (HIV)

ogólne

w zależności od wskazań

ogólne

w zależności od wskazań

co 2 lata

ogólne

w zależności od wskazań

układ odpornościowy

Pracownicy służby zdrowia zatrudnieni w kontakcie z krwią

4

Pałeczki Brucella abortus bovis

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, śledzionę, układ ruchu, układ nerwowy, narząd słuchu

badania czynności wątroby; badanie audiometryczne

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, śledzionę, układ ruchu, układ nerwowy, narząd słuchu

badania czynności wątroby; badanie audiometryczne; w zależności od wskazań odczyn Wrighta

co 3-5 lat

ogólne, ze zwróceniem uwagi na wątrobę, śledzionę, układ ruchu, układ nerwowy, narząd słuchu

badania czynności wątroby; badanie audiometryczne

wątroba; śledziona; układ ruchu; układ nerwowy; narząd słuchu

Służba weterynaryjna i zootechniczna. Pracownicy obsługi bydła, zakładów mięsnych i produkcji pasz biologicznych

5

Promieniowce termofilne, grzyby pleśniowe i inne pleśniowce o działaniu uczulającym

ogólne

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

ogólne

spirometria; w zależności od wskazań - zdjęcie rtg klatki piersiowej

co 2-3 lata

ogólne

spirometria; zdjęcie rtg klatki piersiowej

układ oddechowy

A

6

Inne szkodliwe czynniki biologiczne:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) prątek gruźlicy

ogólne

w zależności od wskazań

ogólne

w zależności od wskazań

co 2-3 lata

ogólne

w zależności od wskazań

układ oddechowy

Zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia gruźlicy narządowej

b) wirus kleszczowego zapalenia mózgu

jak wyżej

jak wyżej

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

ośrodkowy układ nerwowy

Wyniki badań i rozpoznanie powinny być konsultowane w klinice chorób zakaźnych akademii medycznej

c) Chlamydia psittaci

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

układ oddechowy

jak wyżej

d) Toxoplasma gondii

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

układ nerwowy; narząd wzroku; układ chłonny

jak wyżej

e) Borrelia burgdorferi

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

skóra; stawy; układ nerwowy; mięsień sercowy

jak wyżej

V

Inne czynniki

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Niekorzystne czynniki psychospołeczne

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) zagrożenia wynikające ze stałego dużego dopływu informacji i gotowości do odpowiedzi

ogólne, ze zwróceniem uwagi na stan psychiczny

poziom cholesterolu; EKG

ogólne, ze zwróceniem uwagi na stan psychiczny

poziom cholesterolu; EKG

co 2-4 lata

ogólne

poziom cholesterolu; EKG

układ krążenia; ośrodkowy układ nerwowy

Wskazane jest korzystanie przez lekarza z konsultacji psychologicznej w przypadku oceny, że wykonywanie pracy może powodować narażenie życia własnego lub innych. Zakres badań i ich interpretacja przez psychologa powinna być zależna od oceny krytycznej funkcji psychologicznej decydującej o wykonywaniu pracy

b) zagrożenia wynikające z pracy na stanowiskach decyzyjnych i związanych z odpowiedzialnością

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

c) zagrożenia wynikające z narażenia życia

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

jak wyżej

d) zagrożenia wynikające z monotonii pracy

ogólne

w zależności od wskazań

jak wyżej

w zależności od wskazań

jak wyżej

jak wyżej

w zależności od wskazań

ośrodkowy układ nerwowy

 

2

Prace wymagające pełnej sprawności psychoruchowej

ogólne; okulistyczne; neurologiczne

testy sprawności psychoruchowej

ogólne; w zależności od wskazań - okulistyczne; neurologiczne

w zależności od wskazań - testy sprawności psychoruchowej

co 3-4 lata; powyżej 50 roku życia - co 2 lata

ogólne

w zależności od wskazań

 

 

3

Praca na wysokości

 

 

 

 

 

 

 

 

 

a) do 3 m

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne, okulistyczne, otolaryngologiczne

w zależności od wskazań

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne, okulistyczne, otolaryngologiczne

w zależności od wskazań

co 3-5 lat

ogólne

w zależności od wskazań

 

 

b) powyżej 3 m

ogólne; neurologiczne; okulistyczne; otolaryngologiczne z oceną błędnika

w zależności od wskazań

ogólne; neurologiczne; okulistyczne; otolaryngologiczne

w zależności od wskazań

co 2-3 lata; powyżej 50 roku życia - co rok

ogólne

w zależności od wskazań

 

Wady wzroku wymagające stałego noszenia szkieł korekcyjnych stanowią przeciwwskazanie do zatrudnienia (nie dotyczy soczewek kontaktowych)

4

Praca zmianowa

ogólne

w zależności od wskazań

ogólne

w zależności od wskazań

co 3-5 lat

ogólne

w zależności od wskazań

 

 

5

Praca fizyczna z wydatkiem energetycznym na pracę powyżej 1500kcal/8 godzin lub 3kcal/min dla mężczyzn i powyżej 1000kcal/8 godz. lub ponad 2kcal/min dla kobiet

ogólne, ze zwróceniem uwagi ma układy: ruchu, krążenia i oddechowy

EKG; w zależności od wskazań - spirometria; zalecana próba wysiłkowa: Vo2max

ogólne, ze zwróceniem uwagi ma układy: ruchu, krążenia i oddechowy

EKG; w zależności od wskazań - spirometria; zalecana próba wysiłkowa: Vo2max

co 5 lat; powyżej 45 roku życia - co 3 lata

ogólne

EKG

 

 

6

Praca w wymuszonej pozycji

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ ruchu

w zależności od wskazań

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne, ortopedyczne

w zależności od wskazań

co 3-5 lat

ogólne; w zależności od wskazań - neurologiczne, ortopedyczne

w zależności od wskazań

układ ruchu

 

7

Praca wymagająca ruchów monotonnych typowych kończyn

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ ruchu i obwodowy układ nerwowy

w zależności od wskazań

ogólne, ze zwróceniem uwagi na układ ruchu i obwodowy układ nerwowy

w zależności od wskazań

co 3-5 lat

ogólne

w zależności od wskazań

układ ruchu; obwodowy układ nerwowy

 

8

Praca wymagająca stałego i długotrwałego wysiłku głosowego

ogólne; w zależności od wskazań laryngologa - badanie foniatryczne

w zależności od wskazań

ogólne; w zależności od wskazań laryngologa - badanie foniatryczne

w zależności od wskazań

co 5 lat

ogólne; w zależności od wskazań laryngologa - badanie foniatryczne

w zależności od wskazań

narząd głodu

 

VI

Praca bez określonego czynnika narażenia

ogólne

w zależności od wskazań

ogólne

w zależności od wskazań

co 5 lat

ogólne

w zależności od wskazań